پاستوریزاسیون
پاستوریزاسیون یکی از مهمترین فرایندهای عملیات حرارتی روی شیر و سایر محصولات لبنی میباشد. اگر این عملیات به درستی انجام پذیرد شیر پاستوریزه ماندگاری طولانی خواهد داشت و عوامل بیماریهای مشترک انسان و دام را از بین میبرد. پاستوریزاسیون شیر ممکن است بر حسب قوانین ملی هر کشور نسبت به کشور دیگر متفاوت باشد ولی وجه اشتراک در همه کشورها بر این اصل استوار است که عملیات حرارتی بگونه ای باشد که میکرو ارگانیزمها و تمام باکتریهای مضر بدون آسیب دیدن محصول انجام پذیرد.
ساده ترین فرایند شامل پاستوریزه کردن شیر و ارسال به تانک واسط سپس به پرکنها میباشد ولی اگر فرایند شامل تولید چندین نوع محصول از قبیل شیر پاستوریزه ، شیر کم چرب ، شیر استاندارد با درصد چربی معین و یا هدف تولید شیر غنی شده، شیر طعمدار و غیره باشد پروسه پیچیده تر میگردد.
دستگاه پاستوریزه:
دستگاه پاستوریزه یا همان پاستوریزاتور محصولی برای پاستوریزه کردن شیر و انواع مایعات از جمله آبمیوه ومحصولات کنسانتره می باشد.
ملزومات :
دستگاه پاستوریزاتور تنها یک دستگاه مستقل نبوده و برای انجام مراحل پاستوریزه نیاز به منبع حرارتی و برودتی می باشد تا پروسه پاستور به نحو احسنت انجام پذیرد.
برای انجام این مراحل نیاز به دستگاه بویلر به عنوان منبع حرارتی و دستگاه کولینگ تاور یا برج خنک کننده به عنوان منبع برودتی می باشد.
در این راستا استفاده از دستگاه پاستوریزه در داخل مغازه های کوچک مقدور نبوده زیرا نیاز به لوله کشی گسترده و راه اندازی خط پاستوریزاتور می باشد و حتما باید یک محیط بزرگتر نسبت به ظرفیت تولید برگزیده شود.